Ontwapens

Hoe kunnen we agenten motiveren om geweldloze kwaliteiten in te zetten wanneer een situatie dreigt te escaleren? Deze vraag stond centraal in de samenwerking tussen deze makers: een wijkagent uit Gouda en deze Rotterdamse ontwerpstudio in het kader van het programma Social Design Politie. Ze ontwikkelden samen “Ontwapens”. Dit zijn persoonlijke strategieën van agenten die ze kunnen inzetten voor het de-escaleren van een situatie. Ontwapens zijn altijd een mix van de persoonlijke kwaliteiten van een agent, diens voorkomen en algemene strategieën in het contact maken met mensen zoals bijvoorbeeld luisteren. De Ontwapens zijn vormgeven als een object en daarmee net zo concreet als de wapens die aan de riem van een agent hangen. Agenten zijn hiermee in staat om gericht en doelbewust de-escalerend te handelen in samenwerking met hun collega’s in dreigende situaties.

Ontwapens van agenten zijn op maat ontwikkeld en vormgegeven middels een persoonlijk proces. De kern van dit proces is het gesprek waarin de betreffende agent reflecteert op zijn of haar handelen en waarin persoonlijke kwaliteiten en krachten van de agent gedefinieerd worden.

Voorafgaand aan dit gesprek vult de agent het ontworpen Ontwapen-template in, zodat ze tijdens het gesprek echt  de diepte in kunnen gaan. Tevens dient dit ingevulde template als leidraad tijdens het gesprek. Na afloop wordt met simpele knutselmaterialen een eerste object gemaakt dat de persoonlijke de-escalerende kwaliteit van de agent verbeeld. In een intieme groepssessie krijgen meerdere deelnemende agenten hun persoonlijke Ontwapen voor het eerst te zien en reflecteren daarin zowel op hun eigen Ontwapen als op dat van hun collega’s. Met de reacties en reflecties uit deze sessie worden er aanpassingen gedaan en worden de uiteindelijke Ontwapens vormgegeven zoals je ze hier getoond je ziet. 

In het proces van het achterhalen van de Ontwapens leren collega’s elkaar beter kennen en gaan met elkaar in gesprek over wat de-escaleren precies is. Ieders specifieke kwaliteiten en voorkeuren worden expliciet gemaakt. Hierdoor is het team rijker toegerust en beter op elkaar afgestemd om zich als politiedienst zijnde, inclusief alle persoonlijke verschillen, goed op te stellen naar de burger.

De deelnemende ontwerpers zijn SMELT (Myrthe Krepel, Dorian Kingma, Dieuwertje Boekholtz) en Lily Habra i.s.m. politie